Er zijn veel manieren om veranderingen te begeleiden. Waar ik zelf fan van ben en een manier die ik veel toepas, is Veranderen door de U. Het is een procesmodel voor vernieuwing en transformatie van mens en organisatie. Het model is ontwikkeld door de Amerikaanse hoogleraar Otto Scharmer en heet officieel Theory U (hoewel het weinig met theorie te maken heeft).

Veranderen door de U is een model voor fundamentele verandering. De groep doorloopt tijdens de begeleiding een U-proces. Samen gaan ze de diepte in om er vervolgens weer uit op te stijgen. Dat zorgt voor vernieuwende inzichten en diepgaande veranderingen die blijvend zijn. Niet van A rechtstreeks naar B wat we meestal doen, maar via C.

In een schema ziet dat er als volgt uit

Het U-proces bestaat uit vijf verschillende fases die de diepte in gaan. Opeenvolgend zijn dit 'verkennen', 'verwonderen', 'verbeelden', 'vormgeven' en 'verwezenlijken'.  Het proces begint links boven in de U. Verschillende werkvormen helpen de groep om nieuwe kennisbronnen aan te boren. Hierdoor ontstaat een grote inzicht en dat leidt tot verrassende innovatieve oplossingen die breed gedragen worden. Die oplossingen worden in de praktijk uitgeprobeerd waarna soms weer een U wordt doorlopen.
Naast de kennis die paraat is uit het verleden en het geleerde, maakt deze aanpak gebruik van het onbewuste deel van kennis. Of te wel dat wat in de onderstroom gebeurt.  Dit gaat verder dan doen, zeggen en zien. Het komt voort uit intuïtief weten, samen creëren en collectieve wijsheid. Juist dát deel is essentieel voor fundamentele verandering en duurzame oplossingen binnen organisaties.

Bij deze aanpak staat een aantal principes centraal:‍

• ‘the whole system in the room’ wat zoveel wil zeggen dat iedereen die bij het vraagstuk betrokken is (of een vertegenwoordiging) meedoet;
• verandering begint met de wereld nemen zoals die is. Alles mag er zijn, dus ook angst voor de verandering, ongeloof dat het deze keer wel gaat veranderen (cynisme) of een (voor)oordeel;
• de U kan verschillende keren worden doorlopen;
• denken en doen gaan hand in hand;
• stoppen met downloaden vanuit oude patronen;
• bovenstroom en onderstroom zijn beide van belang;
• van A naar B via C;
• leren vanuit de toekomst die op ons afkomt (we noemen dat de ‘emerging future’);
• ‘act in an instant’, dat wil zeggen meer gehandeld worden, dan te handelen. Het overkomt je als het ware en je geef eraan toe.

Nieuwsgierig geworden en wil je meer weten over het U-proces klik dan hier. Via edX volg je online opleidingen.